Trong ngành vật liệu, nhiều loại thép có vẻ ngoài tương đồng, nhưng thực tế lại có sự khác biệt rõ rệt. Lấy ví dụ hai thanh ray này: chúng trông giống hệt nhau, nhưng một thanh được làm từ thép cacbon, còn thanh kia làm từ thép không gỉ. Thông thường, thép cacbon cần được bảo vệ chống ăn mòn, do đó nó thường được sơn phủ hoặc mạ kẽm.
Ngược lại, thép không gỉ không cần lớp bảo vệ bên ngoài. Nhờ khả năng chống ăn mòn vượt trội, nó vẫn duy trì độ bền và vẻ đẹp theo thời gian, ngay cả khi chịu điều kiện khắc nghiệt nhất. Ví dụ, một chiếc ván trượt luôn trượt xuống hai thanh ray giống nhau mỗi ngày, từ ngày này qua ngày khác, tháng này qua tháng khác.
Hai thanh ray này có thể trông giống nhau và đảm nhận cùng một chức năng, nhưng chỉ một trong số đó thực sự bền bỉ theo thời gian—vì chỉ có một thanh được làm từ thép không gỉ.
Tại sao thép không gỉ luôn sáng bóng và bền bỉ?
Tất cả các loại thép đều có thành phần chính là sắt. Khi thêm crôm (chromium) vào sắt, sẽ tạo thành thép không gỉ. Nguyên tử crôm phản ứng với oxy trong không khí, tạo ra một lớp màng bảo vệ vô hình trên bề mặt thép không gỉ.
Nếu bề mặt bị trầy xước, lớp màng này sẽ tái tạo lại, tiếp tục bảo vệ thép khỏi bị ăn mòn—quá trình này được gọi là tự thụ động hóa (self-passivation). Tuy nhiên, nếu không có crôm, sẽ không có sự tự bảo vệ. Khi lớp bảo vệ của thép cacbon bị hư hại, sắt bên trong sẽ phản ứng với oxy và tạo thành gỉ sét—thường gây ra những hư hỏng nghiêm trọng.
Ngược lại, thép không gỉ luôn bền chắc, giữ được vẻ ngoài sáng bóng và đảm bảo hiệu suất sử dụng lâu dài. Ngoài crôm, nhiều loại thép không gỉ còn chứa niken (nickel) và molypden (molybdenum) để đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật đặc biệt.
English
